Wat is de disconteringsvoet / discount rate? - Finansjaal (2024)

De disconteringsvoet is het percentage waarmee gerekend wordt om de huidige waarde van toekomstige kasstromen te berekenen. In dit artikel laten we je zien hoe dit precies werkt en hoe je de disconteringsvoet kunt bepalen.

Wat is de disconteringsvoet?

De disconteringsvoet (discount rate in het Engels) wordt veel gebruikt in financiële analyses. Met de disconteringsvoet kun je kasstromen contant maken (disconteren).

Om de disconteringsvoet te begrijpen is het belangrijk om te weten dat geld in de toekomst meer waard is dan geld op dit moment.

Wanneer je geld op dit moment in bezit hebt dan kun je het namelijk investeren en er rendement op maken. Je hebt in dat geval een hoger bedrag in de toekomst.

Andersom werkt dit ook. Geld dat je verwacht in de toekomst te ontvangen is nu minder waard.

Om de huidige waarde van geld te berekenen kun je volgende formule gebruiken:

• Toekomstige waarde. Het bedrag dat je in de toekomst verwacht te hebben.
• Disconteringsvoet (r). Dit is het percentage dat wordt gebruikt om de toekomstige kasstromen te disconteren. We komen zo terug op hoe je de disconteringsvoet kunt bepalen.
• Het aantal jaren (n). Hoeveel jaren in de toekomst verwacht je het geld te hebben?

Neem als voorbeeld dat je verwacht om €1.000 te hebben over drie jaar. De discoteringsvoet is 10%. Wanneer we de formule invullen komen we op de volgende uitkomst:

Het bedrag van €1.000 dat je verwacht over drie jaar te ontvangen heeft vandaag dus slechts een waarde van €751,31 bij een disconteringsvoet van 10%.

Hoe kun je de disconteringsvoet bepalen?

Zojuist hebben we gerekend met een disconteringsvoet van 10%. Je zult je vast afvragen hoe je de disconteringsvoet kunt bepalen.

We zullen een aantal veel gebruikte cijfers laten zien die voor de disconteringsvoet worden gebruikt.

Rente

Allereerst is er de rente. De rente wordt gebruikt als disconteringsvoet omdat dit het rendement is wat je kunt krijgen op je geld.

Met een rente van 2% is het geld dat je vandaag hebt volgend jaar dus 2% meer waard.

Geld dat je over een jaar verwacht te krijgen is vandaag dus 2% minder waard.

Rendement

Het rendement dat je zou kunnen krijgen op alternatieve investeringen wordt ook vaak gebruikt als disconteringsvoet. De rente geeft hier namelijk niet altijd een goed beeld van.

Het gemiddelde rendement op aandelen is bijvoorbeeld 10% per jaar, gebaseerd op historische cijfers.

Wanneer je dus een ander rendement verwacht dan kun je dit als disconteringsvoet nemen in plaats van de rente.

Weighted Average Cost of Capital

Ten slotte gebruiken bedrijven vaak de Weighted Average Cost of Captial (WACC) als disconteringsvoet. Dit zijn de gemiddelde kosten van zowel het eigen als het vreemde vermogen.

Kapitaal vanuit aandelen (eigen vermogen) kost namelijk ook geld voor bedrijven. Denk hierbij aan dividend dat wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders.

We weten daarnaast allemaal dat geld lenen geld kost. Het vreemde vermogen (uitstaande obligaties bijvoorbeeld) kost dus ook geld voor een bedrijf.

De WACC geeft dus een goede beeld van de kosten van het gehele vermogen van een bedrijf. Er wordt gekeken naar zowel het eigen als het vreemde vermogen.

De Weighted Average Cost of Capital wordt daarom gebruikt als disconteringsvoet om potentiële investeringen te beoordelen.

Voorbeelden gebruik disconteringsvoet

De disconteringsvoet wordt dus gebruikt bij het contant maken (disconteren) van toekomstige kasstromen. Het wordt gebruikt in verschillende bekende financiële analyses.

Om je een beter beeld te geven zullen we een aantal voorbeelden van de disconteringsvoet bekijken.

Voorbeeld disconteringsvoet DCF-methode

Allereerst kijken we naar de Discounted Cash Flow methode. Door middel van deze methode kun je uitrekenen of een potentiële investering de moeite waard is.

Net zoals we eerder in dit artikel hebben gezien ga je de huidige waarde van toekomstige kasstromen uitrekenen met deze methode.

De formule voor de Discounted Cash Flow methode is:

• Het sommatieteken (Σ). Dit betekent dat de formule achter dit teken n keer wordt berekend en opgeteld.
• Toekomstige kasstromen (Rt). Dit zijn de kasstromen die je in de toekomst verwacht.
• Disconteringsvoet (r). Dit is het percentage waarmee je de toekomstige kasstromen wil disconteren.
• Het aantal jaren (t). Het aantal jaren waarvoor je de kasstromen wil disconteren.

Je gaat de verwachte kasstromen (Rt) van toekomstige jaren (t) disconteren door middel van een disconteringsvoet (r).

Wanneer je al deze uitkomsten optelt kom je tot de huidige waarde van alle toekomstige kasstromen bij elkaar.

Voorbeeld disconteringsvoet Netto Contante Waarde

Een ander voorbeeld waarbij de disconteringsvoet wordt gebruikt is bij het berekenen van de Netto Contante Waarde. De Netto Contante waarde lijkt erg op de Discounted Cash Flow methode

Bij de Netto Contante Waarde wordt de initiële investering (jaar 0) echter ook meegenomen. De formule om de Netto Contante waarde te berekenen is daarom ook vrijwel gelijk aan die van de Discounted Cash Flow methode. De formule begint alleen met t = 0 in plaats van t = 1.

Voorbeeld disconteringsvoet Internal Rate of Return

Het laatste voorbeeld van de toepassing van de disconteringsvoet is de Internal Rate of Return.

In de vorige voorbeelden gingen we iets berekenen met behulp van de disconteringsvoet. Bij het berekenen van de Internal Rate of Return ga je de disconteringsvoet berekenen.

De Internal Rate of Return is namelijk de disconteringsvoet waarbij de Netto Contante Waarde precies op 0 uitkomt.

Dit is de formule voor de Internal Rate of Return:

De formule is dus weer vergelijkbaar met de vorige formules. Je gaat echter op zoek naar de disconteringsvoet (r) waarmee de Netto Contante Waarde 0 is. Je kunt dit doen door de disconteringsvoet steeds een beetje aan te passen.

Het is echter makkelijker om de IRR in Excel te berekenen. Hiervoor gebruik je de functie “=IRR” in de Engelse versie en “=IR” in de Nederlandse versie.

Het berekenen van de disconteringsvoet

Wanneer de huidige en toekomstige waarde van geld en het aantal jaren bekend zijn dan is het ook mogelijk om de disconteringsvoet te berekenen.

Het berekenen van de disconteringsvoet is in veel gevallen niet mogelijk. Zoals we eerder hebben gezien wordt de disconteringsvoet vaak juist gebruikt voor het berekenen van de huidige waarde (disconteren).

Toch is het handig om te begrijpen hoe je de disconteringsvoet kunt berekenen. Dit kun je doen met de volgende formule:

De huidige en toekomstige waarde van geld spreken voor zich. Het aantal jaren tot de toekomstige waarde wordt uitgedrukt als n.

In het onderstaande voorbeeld zie je hoe alles in deze formule samenkomt. Bij een huidige waarde van €5.000, een toekomstige waarde van €8.000 en een periode van vijf jaar is de disconteringsvoet 9,86%.

Beperkingen van de disconteringsvoet

In de meeste gevallen zul je de disconteringsvoet dus niet berekenen maar op een andere manier bepalen. Zoals we eerder hebben gezien kan er bijvoorbeeld gekeken worden naar de rente, het rendement op andere investeringen of naar de WACC.

Dit brengt ons meteen bij de eerste beperking van de disconteringsvoet. Het bepalen van de disconteringsvoet is namelijk erg subjectief. Het is voor een groot deel gebaseerd op aannames. Als deze aannames verkeerd zijn, dan heb je dus ook een onjuiste basis voor bijvoorbeeld de Discounted Cash Flow methode.

Verder kan de disconteringsvoet natuurlijk in de loop van de tijd veranderen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer de rente of het rendement op alternatieve investeringen verandert. Het is daarom lastig om een goede disconteringsvoet te bepalen voor de lange termijn.

Conclusie

Met de disconteringsvoet kun je dus berekenen wat de huidige waarde is van toekomstige kasstromen.

Je kunt de rente, het rendement op alternatieve investeringen en de Weighted Average Cost of Capital gebruiken als disconteringsvoet. De disconteringsvoet speelt een belangrijke rol in onder andere de Discounted Cash Flow methode, Netto Contante Waarde en bij de Internal Rate of Return.

Het is ook mogelijk om de disconteringsvoet te berekenen, maar in dat geval heb je informatie nodig die je juist met behulp van de disconteringsvoet wilt berekenen bij de meeste toepassingen.

Ten slotte is het belangrijk om de beperkingen van de disconteringsvoet te begrijpen. De disconteringsvoet is namelijk gebaseerd op aannames en het is lastig om een passende disconteringsvoet te berekenen voor een lange periode.